Rodzaje udarów
Istnieją 2 rodzaje udarów – udar niedokrwienny – nazywany potocznie zawałem mózgu i udar krwotoczny – nazywany wylewem do mózgu. Nazwy, którymi się posługujemy sugerują co dzieje się w obu przypadkach. W udarze niedokrwiennym, w skutek zwężenia lub zamknięcia światła naczynia krwionośnego dochodzi do zatrzymania dopływu krwi w określony rejon mózgu. Możemy sobie wyobrazić zapchaną żyłę, przez którą nie przepływa krew. W przypadku udaru krwotocznego naczynie krwionośne pęka, a krew wylewa się do mózgu, dlatego mówimy „wylew”.
Objawy udaru niedokrwiennego – zawału mózgu
Objawy udaru niedokrwiennego są bardzo charakterystyczne, ale bywają też bardzo subtelne, przez co łatwo ich nie zauważyć. Należą do nich niedowład lub paraliż – dotyczą one zazwyczaj jednej strony ciała. Zmianę, która zachodzi w pacjencie najlepiej widać na twarzy. Jedna strona twarzy wykrzywia się, wygląda dziwnie. Kącik ust może być uniesiony lub opadać, oko wydaje się mniejsze. Do charakterystycznych objawów należą też problemy z mówieniem i przełykaniem. Chory może majaczyć, nie jest w stanie mówić wyraźnie.
Objawy udaru krwotocznego – wylewu do mózgu
Nieco inaczej przejawia się udar krwotoczny. Wylewowi też może towarzyszyć paraliż i również najczęściej dotyka on jednej strony ciała, tak jak przy udarze krwotocznym mogą pojawić się trudności z mówieniem, ale bardzo ważnym objawem wylewu jest intensywny ból głowy o dowolnej lokalizacji. Charakterystyczne dla wylewu są też zaburzenia widzenia, które mogą przejawiać się ograniczonym polem widzenia.
Udar – co robić?
Jeśli podejrzewasz udar poproś seniora o to, żeby się uśmiechnął. „Krzywy” uśmiech to charakterystyczny objaw udaru. Możesz poprosić też o uniesienie ramion do góry, jedna ręka znacznie niżej to także objaw udaru. Następnie poproś o powtórzenie jakiegoś zdania. Osoba, która ma udar nie będzie potrafiła tego zrobić, zauważysz trudności.
Jeśli twoje obawy się potwierdzą natychmiast dzwoń po karetkę, w przypadku udaru każda sekunda jest na wagę złota. Od razu poinformuj dyspozytora o wykonanym teście. Jeśli senior starci przytomności rozpocznij reanimację i kontynuuj ją do przyjazdu karetki.