W opiece nad seniorami zdarza się, że przychodzi taki monet, w którym lekarze pozostają bezsilni. Pacjent trafia do domu, gdyż medycyna nie ma już nic do zaoferowania. Pozostaje podawanie środków przeciwbólowych i dbanie o możliwie najlepszy komfort życia chorego. Każda opiekunka może trafić na zlecenie, podczas którego będzie musiała opiekować się podopiecznym w stanie terminalnym. W takiej sytuacji konieczne jest sprawowanie opieki paliatywnej.
Czym jest opieka paliatywna?
Opieka paliatywna jest opieką wielowymiarową, która prezentuje holistyczne podejście do chorego. Mówimy o niej wtedy, kiedy mamy pewność, że pacjent jest nieuleczalnie chory i nie da się go przywrócić do pełni zdrowia, a celem jest nie tyle leczenie, co zmniejszanie dokuczliwych skutków choroby. Jednym z najważniejszych celów opieki paliatywnej jest łagodzenie bólu. W opiece paliatywnej niezwykle ważne zapewnienie podopiecznemu takich warunków, które pozwolą zachować mu możliwie najlepszy komfort życia i godność. Przez ostatnie dziesięciolecia normą było umieszczanie osób terminalnie chorych w hospicjach i ośrodkach pomocy. Dziś coraz częściej rodziny chorych decydują się na to, żeby ich bliscy spędzili ostatni etap życia we własnym domu, zapewniając im w tym miejscu profesjonalną opiekę, poprzez m.in. zatrudnienie opiekunki.
Opieka paliatywna to nie tylko opieka medyczna
Opieka paliatywna obejmuje procedury medyczne, w tym podawanie leków czy wykonywanie zabiegów, które mają zmniejszać ból i inne uciążliwe dolegliwości, ale także wsparcie psychologiczne i duchowe. Osoby nieuleczalnie chore potrzebują pomocy nie tylko fizycznej, niezwykle ważne jest też wsparcie mające na celu poprawę stanu psychicznego. Przewlekły ból, świadomość odchodzenia, przykucie do łóżka, niemożność funkcjonowania tak jak dawniej, są dla podopiecznego ogromnym obciążeniem, często prowadzą do stanów depresyjnych, mogą wywoływać lęk, smutek czy agresję.
Przywrócić godność umierania
W zakresie opieki medycznej opiekunka może liczyć na wsparcie personelu medycznego. Do domów seniorów w stanie terminalnym przychodzi lekarz i pielęgniarka. Jeśli zachodzi taka potrzeba podopiecznego może odwiedzać też psychiatra i/lub psycholog czy lekarze innych specjalizacji. Od strony medycznej pacjent jest więc zabezpieczony.
Pozostaje jednak niezwykle ważny aspekt związany z samym byciem w stanie terminalnym. Pacjenci, którzy się w nim znajdują są w bardzo różnym zakresie świadomi swojej choroby. Zdarza się, że w ogóle nie zdają sobie sprawy z położenia w jakim są, ale może być też tak, że mimo poważnego stanu medycznego, niemal do końca pozostają świadomi. Zadaniem opiekunki jest m. in. z szacunkiem i godnością towarzyszyć im w ostatnich chwilach. Opiekunka często jest osobą, która jako jedyna jest przy seniorze w momencie jego odchodzenia. Warto wtedy działać kierując się empatią i intuicją. Seniorzy zazwyczaj chcą, żeby po prostu trzymać ich za rękę, czy głaskać po twarzy. Zachowują się jak małe dzieci, spragnione matczynej miłości. Czasem zwykły dotyk uśmierza ich ból lepiej niż najsilniejsze środki przeciwbólowe.
Czy opieka paliatywna jest łatwa?
Opieka paliatywna zdecydowanie nie należy do łatwych zadań. Oprócz codziennych obowiązków takich jak higiena czy podawanie leków dochodzi szczególnego rodzaju troska o człowieka, który niezwykle cierpi i który niebawem zakończy życie. Nie wszystkie opiekunki potrafią wziąć na siebie taki ciężar. W roli opiekunek paliatywnych najlepiej sprawdzają się osoby, które śmierć traktują jako naturalną rzecz, która czeka każdego z nas, a w jej obliczu potrafią zachować się racjonalnie. Często są to osoby, które towarzyszyły już w umieraniu, np. swoim bliskim. Takie opiekunki są nieocenione dla podopiecznych w ostatniej fazie życia i ich bliskich.
